Holborn

In Nederland zijn, tot de begin jaren 80, diverse computerfabrikanten geweest. Een heel bekende was Tulip computers welke in deze tijd nog Compudata genaamd was. Een minder bekende naam is Holborn computers. Een computerfabrikant welke is gestart in Holten en later in Enschede verder is gegaan. De computer met een ontwerp dat zo grensverleggend en futuristisch was dat de eerste Apple Macintosh uit 1984 maar een saaie machine maakte.

Op 23-jarige leeftijd raakte student Elektrotechniek Hans Polak tijdens zijn afstudeerstage bij Holland Signaal (nu Thales) gefascineerd door computers. Zijn stagebegeleider Henny Bevers had ruime ervaring in computerarchitectuur en was destijds specifiek gericht op de microprocessortechnologie van Motorola. Polak heeft veel van hem geleerd. Na zijn afstuderen besloot hij samen met zijn vriend Dick Gerdzen computers te ontwikkelen. De toen huidige IBM-systemen waren extreem duur en de vrienden zagen een gat in de markt voor goedkopere computers. In september 1979 richtten ze Holborn Computers op. Gerdzen zorgde voor de financiën en Polak voor de technische aspecten. Ze bedachten de naam Holborn omdat het bedrijf in Holten (Holten Born) was gevestigd, maar toen ze later naar Enschede verhuisden, stond het ook voor Holland-geboren.

Holborn moest snel handelen om een ​​aandeel in de opkomende markt te verwerven. Polak realiseerde zich al snel dat het ontwikkelen van een heel computersysteem te lang zou duren, dus huurde hij zijn voormalige stagebegeleider Henny Bevers in. ‘s Avonds schetste hij thuis de eerste ontwerpen. In 1979, ervan overtuigd dat de Holborn niet alleen een technisch hoogstandje moest zijn, maar er ook goed uit moest zien, benaderde Polak de energieke meubelmaker en interieurarchitect Henk Vos (1939-2020).

Ongehinderd door enige kennis van computers ontwierp de man achter Studio Vos de behuizing voor de Holborn 9100. Het resultaat was verbluffend. Architect en industrieel ontwerper Ricardo Bianchini, hoogleraar Computer-Aided Design aan de Technische Universiteit van Milaan, beschreef het in 2019 als volgt: ‘Het ontwerp onderscheidde de Holborn van de andere computers van die tijd. Het was een vloeiend, organisch ontwerp, heel anders dan de harde, hoekige vormen van bijvoorbeeld de Commodore PET 2001. Het uiterlijk van de Holborn is mogelijk geïnspireerd op de klassiek-moderne meubels uit de jaren vijftig en zestig, gemaakt van gegoten polymeren, zoals de Tulip-stoel van Eero Saarinen of de Panton-stoel.’

De door Henk Vos ontworpen pc werd in 1981 gelanceerd. Als je de Holborn vergelijkt met de eerste Apple Macintosh van 1984, ziet de creatie van Steve Jobs er prehistorisch uit. Het toetsenbord van Jobs doet ook erg denken aan het losse toetsenbord van de Holborn 6500 van eind 1982. De opvallende kommavorm van het losse toetsenbord van Vos is decennia later ook terug te zien in Apple’s eerste draadloze toetsenbord.

Het Holborn computersysteem moest multi user worden en uitbreidbaar zijn. Holborn noemde haar eerste systeem dan ook de groeicomputer. Het systeem bestond uit een 9100 systeemkast (server) en 9120 terminals. Later is ook de iets goedkopere 7100 gekomen voor 1 of 2 gebruikers.

Het HOS-besturingssysteem, ook zelf ontwikkeld, kwam uit ROM. Applicaties konden opgestart worden vanaf een diskette. De concurrentie op de zakelijke markt was groot, met name software draaiende op CP/M. Dit werd ook gezien door Holborn en men heeft de 6100-serie ontwikkeld. Deze kon zonder problemen CP/M draaien en was een stand-alone computer.

Holborn leverde computers op maat en bleef goedkoper dan de grote leveranciers. Het kleine bedrijf in Enschede was echter geen partij voor IBM, dat de markt bestormde. De omzet viel tegen en Holborn bleef afhankelijk van externe financiële middelen en subsidies van de Overijsselse ontwikkelingsmaatschappij OOM. Van de Holborn 9100 en zijn opvolgers zijn er uiteindelijk niet meer dan 200 geproduceerd. Holborn werd op 27 april 1983 failliet verklaard, maar dankzij het briljante ontwerp van Studio Vos is de computer van Hans Polak nooit vergeten en blijft hij ontwerpers inspireren

 

Desktop Computers

Holborn 9120
Holborn 7100
Holborn 6110

Speciale editie

Holborn 6500 prototype

Opslag en/of dataoverdracht

Holborn 6140 Disk Unit